Το “κλειδί” στο σύνδρομο Asperger

Αρχικά θα αναφερθεί ο ορισμός του Αυτισμού, καθώς το Σύνδρομο Asperger ανήκει στο φάσμα του Αυτισμού.
Ο Αυτισμός είναι μια σοβαρή νευροψυχιατρική διαταραχή, που οφείλεται σε δυσλειτουργία του εγκεφάλου. Είναι μια διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, που καθιστά το άτομο μη επικοινωνιακό και κοινωνικά απομονωμένο. Σύμφωνα με τον Kanner (1943), υπάρχουν τρία βασικά χαρακτηριστικά αυτιστικής συμπεριφοράς και τα οποία είναι α) μόνωση ή «μοναχικότητα», β) διαταραχές γλώσσας ή ομιλίας και γ) επαναληπτική, άκαμπτη και στερεοτυπική λειτουργικότητα, που περιλαμβάνει έλλειμμα δημιουργικής φαντασίας και χιούμορ. Το αυτιστικό φάσμα ονομάζεται αυτισμός ή διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (Δ.Α.Δ.) και περιλαμβάνει τα εξής σύνδρομα: α) σύνδρομο Asperger, β) Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή, γ) σύνδρομο Rett και δ) σύνδρομο Kanner. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει κάποιος προγεννητικός, περιγεννετικός ή μεταγεννητικός έλεγχος που να διερευνά την πιθανότητα εμφάνισης κάποιου συνδρόμου του φάσματος του αυτισμού. Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στην παρατήρηση από την ηλικία των δυο έως πέντε μηνών. Το σύνδρομο, με το οποίο θα ασχοληθώ είναι το Asperger. Το οικείο σύνδρομο περιέγραψε το 1944 ο Αυστριακός παιδίατρος Hans Asperger σε άρθρο του σε γερμανικό περιοδικό (Asperger, 1979). Τα κύρια χαρακτηριστικά του συνδρόμου αυτού αφορούν τρεις περιοχές: κοινωνική αλληλεπίδραση, επικοινωνία, περιορισμένα ενδιαφέροντα και φαντασία. Οι γονείς των παιδιών με το οικείο σύνδρομο, σημειώνεται πως έχουν κάποια ελλείμματα είτε στη σωματική είτε στη ψυχολογική τους υγεία, και αυτό έχει αντίκτυπο στην κοινωνική τους δραστηριότητα. Αυτοί οι γονείς φαίνεται να αντιμετωπίζουν πολύ υψηλότερο στρες, σε σχέση με τους γονείς «φυσιολογικών» παιδιών. (Lewis S., Humphrey N., 2008). Σύμφωνα με τον Αγγελίδη (2005) ο όρος «σύνδρομο Asperger» χρησιμοποιείται από τους ερευνητές για τα άτομα που παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις στην κοινωνική αλληλεπίδραση, έχουν επαναλαμβανόμενη στερεοτυπική συμπεριφορά κι δεν παρουσιάζουν ενδεικτικές καθυστερήσεις στη γλώσσα ή στη νοητική ανάπτυξη. Επιπλέον, συνεχίζει ο Αγγελίδης (2005) πως πολλοί υποστηρίζουν ότι το σύνδρομο Asperger είναι μια υπό-ομάδα του αυτισμού και το κατατάσσουν στις ήπιες παραλλαγές του αυτισμού, τις πιο λειτουργικές. Κάποιοι από αυτούς θεωρούν ότι ο όρος «σύνδρομο Asperger» είναι συνώνυμος με τον αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας.
Τα παιδιά με σύνδρομο Asperger εύκολα νικώνται από περιβαλλοντικούς στρεσογόνους παράγοντες και έχουν μειωμένη την ικανότητά τους στο να σχηματίζουν διαπροσωπικές σχέσεις. Έτσι, δίνουν την εντύπωση της «εύθραυστης ευπάθειας και της παθητικής παιδικότητας» (Wing, 1981). Παρόλα αυτά, τα παιδιά με το οικείο σύνδρομο, μέσα από την εκπαίδευση των ιδίων, των γονέων και όλων των εμπλεκομένων στην αγωγή και στην εκπαίδευσή τους και μέσα από την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου και μέσα από περιβάλλοντα αγάπης, δοτικότητας, τρυφερότητας, κατανόησης και αποδοχής, μπορούν να παρουσιάσουν υψηλή λειτουργικότητα, να αξιοποιούν τις δυνατότητες που τους προσφέρονται και να είναι χρήσιμα στην κοινωνία στην οποία ζουν.
Συνοψίζοντας, η ανάπτυξη, η λειτουργικότητα και η εξέλιξη των παιδιών με σύνδρομο Asperger, και γενικότερα με αυτισμό ή οποιαδήποτε άλλη διαταραχή εξαρτάται από όλους μας και αποτελεί θέμα όλων μας.

Βιβλιογραφικές Αναφορές
Ελληνική
Αγγελίδης, Π. (2005). Συμπεριληπτική Εκπαίδευση. Από το περιθώριο στη συμπερίληψη. Συναγωγή μελετών. Λευκωσία Εκδόσεις Κυπροέπεια.
Γενά Α.(2002). Αυτισμός και Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές. Εκδ. Ιδίας. Αθήνα.
Στασινός, Δ. (2013). Η Ειδική Εκπαίδευση 2020. Για Μια Συμπεριληπτική ή Ολική Εκπαίδευση στο Νέο- Ψηφιακό Σχολείο Με Ψηφιακούς Πρωταθλητές. Εκδ. Παπαζήση. Αθήνα.
Ξένη
Asperger, H. (1979). Problems of infantile autism. Communication Journal of the National Autistic Society.
Gray C. & Leigh White A., (2003). Κοινωνική Προσαρμογή: Πρακτικός οδηγός για αυτιστικά παιδιά και παιδιά με σύνδρομο Asperger. Εκδ. Σαββάλας. Αθήνα
Kanner, L. (1943). Autistic disturbances of affective contact. Nervous child.
Lewis S. & Humphrey N., (2008). Make me normal: the views and experiences of pupils on the autistic spectrum in mainstream secondary schools. Autism
Wing, L. (1981). Asperger’s syndrome: A clinical account.