Σχολές γονέων

Δεξιότητες και ενσυναίσθηση αναπτύσσει το παιχνίδι με κούκλες

Τα αποτελέσματα μιας εξαιρετικά ενδιαφέρουσας έρευνας παρουσίασε η Barbie® και μια ομάδα νευροεπιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, στο πλαίσιο της οποίας χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά η νευροεπιστήμη, ώστε να εξερευνήσει τον θετικό αντίκτυπο που έχει το παιχνίδι με κούκλες στα παιδιά, φέρνοντας στο φως νέα στοιχεία ότι το παιχνίδι με κούκλες ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου, οι οποίες επιτρέπουν στα παιδιά να αναπτύξουν την ενσυναίσθηση και δεξιότητες επεξεργασίας κοινωνικών πληροφοριών, ακόμη και όταν παίζουν μόνα τους.

Τους τελευταίους 18 μήνες, η επίκουρη καθηγήτρια Δρ. Sarah Gerson και οι συνάδελφοί της στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ στο Κέντρο Επιστήμης της Ανθρώπινης Ανάπτυξης έχουν χρησιμοποιήσει την τεχνολογία της νευροαπεικόνισης για να παρέχουν τις πρώτες ενδείξεις σχετικά με τα οφέλη που αποφέρει το παιχνίδι με κούκλες σε επίπεδο εγκεφάλου. Μέσω της παρακολούθησης της εγκεφαλικής δραστηριότητας 33 παιδιών* ηλικίας μεταξύ 4 και 8, καθώς έπαιζαν με μια σειρά από κούκλες Barbie, η ομάδα διαπίστωσε ότι η οπίσθια άνω κροταφική αύλακα (pSTS), μια περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την επεξεργασία των κοινωνικών πληροφοριών όπως η ενσυναίσθηση, ενεργοποιήθηκε ακόμα και όταν το παιδί έπαιζε μόνο του. Τα οφέλη του ατομικού παιχνιδιού με κούκλες αποδείχθηκαν ίδια τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια.

Η Δρ. Gerson εξηγεί: «Πρόκειται για ένα εντελώς νέο εύρημα. Χρησιμοποιούμε αυτήν την περιοχή του εγκεφάλου όταν σκεφτόμαστε άλλους ανθρώπους, ειδικά όταν σκεφτόμαστε τις σκέψεις ή τα συναισθήματα ενός άλλου ατόμου. Το παιχνίδι με κούκλες ενθαρρύνει τα παιδιά να δημιουργήσουν τους δικούς τους φανταστικούς μικρόκοσμους, σε αντίθεση, λόγου χάρη, με τα παιχνίδια που απαιτούν την επίλυση προβλημάτων ή τις κατασκευές παιχνιδιών. Ενθαρρύνει τα παιδιά να σκέφτονται για άλλους ανθρώπους και πώς μπορούν να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Το γεγονός ότι είδαμε την pSTS να είναι ενεργή στην επιστημονική μελέτη, μας δείχνει ότι το παιχνίδι με τις κούκλες τα βοηθάει να εξασκήσουν μερικές από τις κοινωνικές δεξιότητες που θα χρειαστούν στη μετέπειτα ζωή. Επειδή αυτή η περιοχή του εγκεφάλου έχει αποδειχθεί ότι παίζει παρόμοιο ρόλο στην υποστήριξη της ενσυναίσθησης και της επεξεργασίας κοινωνικών πληροφοριών σε έξι ηπείρους, τα ευρήματα αυτά είναι πιθανό να ισχύουν ανεξαρτήτως για κάθε χώρα».

Πώς διεξάχθηκε η μελέτη και ποια ήταν τα αποτελέσματα

Για τη συλλογή των δεδομένων για την επιστημονική μελέτη, το παιχνίδι των παιδιών χωρίστηκε σε διαφορετικά τμήματα, έτσι ώστε η ομάδα του Κάρντιφ να καταγράψει τη δραστηριότητα του εγκεφάλου που σχετίζεται με κάθε διαφορετικό είδος παιχνιδιού ξεχωριστά: ατομικό παιχνίδι με κούκλες, παιχνίδι με κούκλες μαζί με ένα άλλο άτομο (Βοηθός Έρευνας), ατομικό παιχνίδι με tablet και παιχνίδι με tablet μαζί με άλλο άτομο (Βοηθός Έρευνας). 

Οι κούκλες που χρησιμοποιήθηκαν περιελάμβαναν ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών σειρών Barbie (οικογένεια, καριέρα, σπίτι και ζωάκια) με όλες τις κούκλες και τις σειρές Barbie να επιστρέφονται στις αρχικές τους θέσεις προτού κάθε παιδί ξεκινήσει τη δοκιμή του για να εξασφαλιστεί η συνοχή της εμπειρίας. Το παιχνίδι με tablet πραγματοποιήθηκε χρησιμοποιώντας παιχνίδια που επιτρέπουν στα παιδιά να αλληλεπιδρούν με το ελεύθερο και δημιουργικό παιχνίδι (αντί για παιχνίδια βάσει κανόνων ή στόχων) για  να υπάρχει μια συγκριτική εμπειρία παιχνιδιού.

Τα ευρήματα της επιστημονικής μελέτης δείχνουν ότι όταν τα παιδιά έπαιζαν μόνα τους με κούκλες, είχαν τα ίδια επίπεδα ενεργοποίησης της pSTS όπως και όταν έπαιζαν με άλλους. Ένα άλλο εύρημα της επιστημονικής μελέτης είναι ότι όταν τα παιδιά έπαιζαν μόνα τους παιχνίδια με το tablet, υπήρχε μικρότερη ενεργοποίηση της pSTS, παρόλο που τα παιχνίδια περιελάμβαναν ένα σημαντικό δημιουργικό στοιχείο.

Προκειμένου να κατανοήσει τη σημασία της επιστημονικής μελέτης, η Barbie ανέθεσε σε ανεξάρτητο οργανισμό τη διεξαγωγή μιας παγκόσμιας δημοσκόπησης/έρευνας**, στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 15.000 γονείς παιδιών σε 22 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα

Η ενσυναίσθηση ως βασική δεξιότητα των παιδιών και εφόδιο για το μέλλον τους

Τα αποτελέσματα της έρευνας, λοιπόν, έδειξαν αρχικά ότι συνολικά το 91% των γονέων κατατάσσουν την ενσυναίσθηση ως βασική κοινωνική δεξιότητα που θα ήθελαν να αναπτύξει το παιδί τους, με το 92% να συμφωνεί ότι η συναισθηματική νοημοσύνη, η οποία εμπεριέχει την ενσυναίσθηση, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην ευημερία του παιδιού.

Το 93% των γονέων συμφώνησαν ότι οι δεξιότητες κοινωνικής ανάπτυξης έχουν μεγάλη σημασία για τα παιδιά τους, όπως ενδεικτικά η κατανόηση και η διαχείριση των συναισθημάτων, η στοχοθεσία, η επίτευξη και η διατήρηση θετικών στόχων και η ενσυναίσθηση.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι τρεις πιο σημαντικές δεξιότητες που θέλουν οι γονείς να αναπτύξει το παιδί τους καθώς μεγαλώνει είναι, κατά σειρά προτίμησης: η οικοδόμηση της αυτοεκτίμησης, η κατανόηση της συμπεριφοράς τους και των συνεπειών που επιφέρει, η ανάπτυξη δεξιοτήτων κοινωνικής αλληλεπίδρασης.

Ο ρόλος της πανδημίας στην κοινωνική αλληλεπίδραση των παιδιών -και ο “σωστικός” ρόλος των γονιών

Με όλες τις συμμετέχουσες χώρες να έχουν λάβει μέτρα κατά του συνωστισμού και τη μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση των παιδιών κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού το 2020, περισσότερα από τα δύο τρίτα (70%) των γονέων δήλωσαν ότι ανησυχούν για το πώς αυτό μπορεί να επηρεάσει το παιδί τους και το πώς αλληλεπιδρά το παιδί τους με τους άλλους. Ο ίδιος αριθμός γονέων (71%) συμφώνησε ότι έχει καταστεί σημαντικότερο για αυτούς να επικεντρωθούν στις δεξιότητες κοινωνικής ανάπτυξης του παιδιού τους, όπως είναι η ενσυναίσθηση, λόγω της κατάστασης αυτής.

Το παιχνίδι με κούκλες ενισχύει την ανάπτυξη των παιδιών με τρόπους που δεν είχαμε φανταστεί μέχρι σήμερα

Η έρευνα έδειξε ότι, μέχρι τώρα, σχεδόν οι μισοί (40%) από τους γονείς που ερωτήθηκαν δεν πιστεύουν ότι είναι δυνατό για το παιδί τους να αναπτύξει την ενσυναίσθηση και κοινωνικές δεξιότητες μέσω του ατομικού παιχνιδιού, ενώ μόνο το ένα τέταρτο (26%) πιστεύει ότι το παιχνίδι με κούκλες θα βοηθήσει το παιδί τους να αναπτύξει κοινωνικές δεξιότητες και την ενσυναίσθηση. Αυτό αποδεικνύει πόσο σημαντική είναι η έρευνα Exploring the Benefits of Doll Play through Neuroscience «Εξερευνώντας τα Οφέλη του Παιχνιδιού με Κούκλες μέσω της Νευροεπιστήμης» που διεξήγαγε το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, η οποία δείχνει στους γονείς πόσο ευεργετικό είναι το ατομικό παιχνίδι με κούκλες για την ανάπτυξη του παιδιού τους.

Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι τα τρία τέταρτα (74%) των γονέων είναι πιο πιθανό να ενθάρρυναν το παιδί τους να παίξει με ένα παιχνίδι, εάν γνώριζαν πως έχει αποδειχθεί ότι θα μπορούσε να βοηθήσει το παιδί τους να αναπτύξει κοινωνικές και συναισθηματικές δεξιότητες, όπως η ενσυναίσθηση.

Περισσότερες πληροφορίες σύντομα…

Η Barbie θα παρουσιάσει αυτά τα ευρήματα σε έναν διαδικτυακό κόμβο, το Barbie.com/el-gr/benefitsofdollplay, με πολύ υλικό, πληροφορίες και ιδέες για τους γονείς, τους φροντιστές παιδιών και τα παιδιά, προκειμένου να τους βοηθήσει να βελτιώσουν και να εφαρμόσουν τις δεξιότητες επεξεργασίας κοινωνικών πληροφοριών. Αυτό το υλικό έχει αναπτυχθεί παράλληλα με την κορυφαία ειδικό στην ενσυναίσθηση, συγγραφέα και εκπαιδευτική ψυχολόγο,, Δρ. Michele Borba.

Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύονται σήμερα στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Human Neuroscience με τον τίτλο «Exploring the Benefits of Doll Play through Neuroscience» («Εξερευνώντας τα οφέλη του παιχνιδιού με κούκλες μέσω της νευροεπιστήμης»).  Αναγνωρίζοντας ότι η συγκεκριμένη επιστημονική μελέτη είναι το πρώτο βήμα για την κατανόηση του θετικού αντικτύπου που επιφέρει το παιχνίδι με κούκλες, η Δρ. Sarah Gerson και η ομάδα του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ μαζί με την Mattel, δεσμεύτηκαν να διεξάγουν περαιτέρω νευροεπιστημονικές μελέτες το 2021.

 

Back to top button