Επηρεάζει η τηλεόραση την γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού;

Η τηλεόραση είναι ένα από τα βασικά μέσα ενημέρωσης και διασκέδασης. Όλα τα σπίτια έχουν τουλάχιστον μία συσκευή τηλεόρασης και έχει γίνει κομμάτι της ζωής μας. Η τηλεόραση εκτός από τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης επηρεάζει και την εξέλιξη της γλωσσικής ανάπτυξης των παιδιών.
Σίγουρα σε όλα τα παιδιά αρέσει να παρακολουθούν τηλεόραση, όμως η υπερβολική έκθεση σ’ αυτήν επηρεάζει αρνητικά την γλωσσική εξέλιξη των παιδιών καθώς μπορεί να προκαλέσει :
Καθυστέρηση στην ομιλία. Το οικογενειακό περιβάλλον είναι το περιβάλλον το οποίο συμβάλλει στην ανάπτυξη των γλωσσικών δεξιοτήτων του παιδιού. Συγκεκριμένα οι γονείς αποτελούν τα βασικότερα γλωσσικά πρότυπα για τα παιδιά τους. Η επικοινωνία, ο διάλογος με τους γονείς είναι πολύτιμος και αναντικατάστατος στην ανάπτυξη της ομιλίας τους. Όταν όμως η τηλεόραση είναι ανοιχτή οι γονείς τείνουν να μιλούν λιγότερο στα παιδιά τους, να χρησιμοποιούν μικρότερο αριθμό φράσεων και λέξεων.
Μείωση του χρόνου επικοινωνίας μεταξύ των μελών της οικογένειας. Στη σύγχρονη εποχή ο χρόνος μεταξύ των μελών της οικογένειας είναι περιορισμένος και πολλές φορές η τηλεόραση λειτουργεί ως τόπος συγκέντρωσης της οικογένειας. Τα παιδιά παρακολουθούν τα προγράμματα μαζί με τους γονείς τους, αν και δεν τα συζητούν. Με αυτό τον τρόπο το παιδί στερείται το διάλογο και την εξοικείωση με την γλώσσα.
Αντικαθιστά το ομαδικό παιχνίδι. Το παιχνίδι είναι ένα μέσο εκπαίδευσης, μάθησης και κοινωνικοποίησης του παιδιού. Επομένως όταν το παιδί περνάει τον χρόνο του μπροστά στην οθόνη και στερείτε την παρέα των παιδιών επιβραδύνεται η κοινωνικοποίησή του, καθώς και η γλωσσική του εξέλιξη.
Σίγουρα δεν μπορούμε να στερήσουμε την τηλεόραση από τα παιδιά, ωστόσο οι γονείς πρέπει να οριοθετήσουν την παρουσία της τηλεόρασης στη ζωή του παιδιού. Πρέπει να επιλέγουν συγκεκριμένα προγράμματα και συγκεκριμένες ώρες. και να μην ξεχνάνε ότι η τηλεόραση πρέπει να είναι ένα μικρό κομμάτι στην καθημερινότητά των παιδιών τους.
Σαφώς υπάρχουν κατάλληλα εκπαιδευτικά προγράμματα που βοηθούν στην πρόοδο των προκαταρκτικών ικανοτήτων ανάγνωσης, στην κατάκτηση των προ-μαθηματικών εννοιών, στην ενίσχυση της οπτικής διάκρισης, της λογικής σκέψης και στην προώθηση θετικών τρόπων συμπεριφοράς.
Ωστόσο την ευαίσθητη και καθοριστική ηλικία μεταξύ των 3 και 5 ετών τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν μία πλούσια κοινωνική αλληλεπίδραση και δραστηριότητες, οι οποίες απαιτούν την επίλυση προβλημάτων και καλλιεργούν την φαντασία. Είναι απαραίτητο να ενθαρρύνεται η ελεύθερη έκφραση των σκέψεων και των αισθημάτων των παιδιών. Πρέπει να επικρατεί η ενεργητικότητα και όχι η παθητικότητα στην ηλικία αυτή. Τα παιδιά χρειάζονται ενεργητικές και κοινωνικές εμπειρίες και όχι εμπειρίες από την παθητική παρακολούθηση τηλεοπτικών προγραμμάτων.
Μπιμπούδη Ζωή
Λογοθεραπεύτρια