H μυωπία (η διαθλαστική ανωμαλία ως αποτέλεσμα του μεγαλύτερου από το φυσιολογικό μήκος του οφθαλμού) έχει εξελιχθεί σε επιδημία στην Αμερική και Ασία με τα ποσοστά εμφάνισής της στην εφηβική ηλικία να ξεπερνούν το 80%. Σημαντικά αυξημένα ποσοστά παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια και στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της χώρας μας.
Η ΠΟΛΥΩΡΗ ΧΡΗΣΗ ΟΘΟΝΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΒΛΑΒΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ Η ΕΠΙΔΗΜΙΑ ΤΗΣ ΜΥΩΠΙΑΣ ΠΟΥ ΧΤΥΠΑΕΙ ΤΟΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ
Για πολλά χρόνια, η επιστημονική κοινότητα θεωρούσε ότι η μυωπία ήταν σε μεγάλο βαθμό “θέμα” των γονιδίων. Σήμερα, μετά από πολυετή έρευνα και ανάλυση δημογραφικών στοιχείων που έχουν καταγραφεί σε όλο τον κόσμο, γνωρίζουμε ότι η αλματώδης αύξηση των ποσοστών της μυωπίας είναι αδύνατο να εξηγηθεί από τις γενετικές αλλαγές που συμβαίνουν με αργούς ρυθμούς για να εξηγήσουν τη ραγδαία αυτή αλλαγή.
Εδώ και αρκετά χρόνια οι ερευνητές έχουν καταγράψει μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της χρήσης οθονών και της μυωπίας, δηλαδή παιδιά που κάνουν χρήση οθονών περισσότερο και για περισσότερα χρόνια παρουσιάζουν μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης της μυωπίας. Σήμερα γνωρίζουμε ότι υπάρχουν σημαντικοί περιβαλλοντικοί παράγοντες, που σε συνδυασμό με την ανατομία του οφθαλμού και πιο συγκεκριμένα την κατανομή του διαθλαστικού σφάλματος στην περιφέρεια του αμφιβληστροειδή (περιφερικό οπτικό πεδίο), μπορεί να οδηγήσουν στην αύξηση του αξονικού μήκους του οφθαλμού και σε μεγαλύτερη εξέλιξη της μυωπίας.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο άμεσος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να μειώσουμε την εξέλιξη της μυωπίας είναι η συμμετοχή σε περισσότερες δραστηριότητες εκτός σπιτιού (επαφή με το φυσικό φως της ημέρας για 4 ώρες ημερησίως) και λιγότερος χρόνος μέσα στο σπίτι και μπροστά σε υπολογιστές και οθονες !
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συστήνει χρήση οθονών μόνο μια ώρα τη μέρα για τα νήπια έως πέντε ετών
Καθώς τα σύγχρονα παιδιά μεγαλώνουν πια «βουτηγμένα» – θέλοντας και μη- σε ένα περιβάλλον με ηλεκτρονικά «γκάτζετ» και οθόνες, ενώ οι γονείς συχνά δεν γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν, η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής εξέδωσε νέες επίσημες συστάσεις. Είναι ένα είδος «μπούσουλα» για να καθοδηγήσει τους μπαμπάδες και τις μαμάδες σχετικά με το αν και πόσο πρέπει να αφήνουν τα μικρά παιδιά τους να παίζουν με μια συσκευή ή να παρακολουθούν μια οθόνη.
Οι δύο βασικές συμβουλές είναι: καμία οθόνη για τα παιδάκια έως 18 μηνών, ενώ όχι πάνω από μια ώρα οθόνη για τα νήπια δύο έως πέντε ετών. Ακόμη, οι γονείς επουδενί δεν πρέπει να μπαίνουν στον πειρασμό να δίνουν ηλεκτρονικές συσκευές στα παιδιά τους για να τα καθησυχάζουν, όταν αυτά κλαίνε ή επιζητούν επίμονα την προσοχή των γονιών τους. Το «κόλπο» αυτό επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως σε αεροπλάνα ή σε επισκέψεις σε γιατρούς.
Οι νέες συστάσεις, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Pediatrics» της Ακαδημίας, επισημαίνουν την ανάγκη η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών να εξισορροπείται με σωματική άσκηση, επαρκή ύπνο και αρκετό χρόνο με όλη μαζί την οικογένεια για φαγητό ή παιγνίδια (χωρίς οθόνες!).
Ακόμη, το σωστό είναι να μη γίνεται χρήση οθονών στην κρεβατοκάμαρα του παιδιού, ούτε την ώρα του φαγητού. Ένας βασικός κανόνας πρέπει να είναι, επίσης, καμία χρήση οθόνης μία ώρα πριν τον ύπνο.
Όταν τα νήπια χρησιμοποιούν κάποια συσκευή, το ιδανικό θα είναι να πρόκειται για κάποιο τηλεοπτικό ή άλλο πρόγραμμα που μπορούν να παρακολουθήσουν ή για κάποιο ηλεκτρονικό παιγνίδι που μπορούν τα παιδιά να παίξουν μαζί με τους γονείς τους. Ιδίως τα παιδάκια έως δύο ετών δεν μπορούν να μάθουν πολλά από μια ηλεκτρονική συσκευή (ηλεκτρονικό παιδικό βιβλίο, παιδικό βιντεοπαιγνίδι κ.α.), χωρίς τη βοήθεια ενός μεγάλου.
«Είναι σαν το αυτοκίνητο. Δεν του δίνεις απλώς τα κλειδιά και λες στο παιδί «εντάξει, οδήγα το». Κάθεσαι δίπλα του τα πρώτα χρόνια που οδηγεί» τονίζουν οι ειδικοί. Και αν το παιδί παίζει με μια εφαρμογή (app) στην ταμπλέτα ή στο κινητό, ο γονιός θα πρέπει να την έχει «τσεκάρει» πρώτα.
Αλλά και στα μεγαλύτερα παιδιά, άνω των πέντε ετών, καθώς και στους εφήβους, πρέπει να τίθενται όρια, όσον αφορά τον χρόνο που περνάνε μπροστά σε μια οθόνη, μικρή ή μεγάλη. Εκτός από την βλάβη της στα μάτια, η συχνή χρήση οθονών παρεμβαίνει στην ομαλή ανάπτυξη του εγκεφάλου, στον επαρκή ύπνο, στο «χτίσιμο» υγιών διαπροσωπικών σχέσεων κ.α.
Επίσης, η Ακαδημία Παιδιατρικής συστήνει στους γονείς να περιορίσουν και οι ίδιοι την υπερβολική χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών (κινητών, υπολογιστών κ.α.) στο σπίτι, αλλά και όταν βρίσκονται μαζί με τα παιδιά τους (π.χ. στη διάρκεια μιας βόλτας), αφού το παράδειγμα είναι αυτό που λειτουργεί πιο άμεσα από τις νουθεσίες.
Βασιλική Δ. Αθανασίου ΜD, MSc, FEBO
Xειρουργός Oφθαλμίατρος
Ασκληπιού 14 ,Tρίκαλα T: 2431023006 / 6974452181