Η Ιωάννα Χαρμπέα μας μιλά για το διδακτικό παραμύθι με αφορμή την πρώτο της συγγραφικό εγχείρημα ‘Η απόχη της Ανδριάνας’

Πώς μετουσιώνεις ένα μύθο σε αλήθεια; Είναι πολύ απλό! Κάνεις αυτό που αγαπάς και έρχεται η στιγμή που η ίδια η ζωή σε πηγαίνει εκεί όπου ανήκεις. Η Ιωάννα Χαρμπέα από πολύ μικρή έγραφε παιδικά ποιήματα και τραγούδια. Τώρα μεγάλη πια συνεχίζει τη συγγραφή και πρόσφατα έχει δώσει σάρκα και οστά σε αυτό που έκανε από παιδί. Έχει λοιπόν εκδόσει πλέον το πρώτο της βιβλίο που είναι παραμύθι και τιτλοφορείται: Η απόχη της Ανδριάνας και διατίθεται στα βιβλιοπωλεία από τις Εκδόσεις Μ. Σιδέρη. Πρόκειται για ένα ευχάριστο , διδακτικό παραμύθι και με αφορμή την πρώτο της συγγραφικό εγχείρημαμας έδωσε την παρακάτω συνέντευξη…

Κυρία Χαρμπέα πείτε μας λίγα λόγια για εσάς. Ποια είσαστε; Ποιες οι σπουδές σας και η εργασία σας ως τώρα.
Είμαι κοινωνιολόγος, απόφοιτη του Παντείου Πανεπιστήμιου και έχω ειδικευθεί στον τομέα της εγκληματολογίας. Έχω γεννηθεί στα Τρίκαλα όπου ζω και εργάζομαι σήμερα. Εργάζομαι σε μια κοινωνική δομή και παρέχω υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης σε ευπαθείς ομάδες. Τον ελεύθερο χρόνο μου ασχολούμαι συστηματικά με την αρθρογραφία και γενικότερα τη συγγραφή που αποτελεί τρόπο ζωής για μένα.

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε στην αρθρογραφία;
Στην επαρχία όπου ζω και εργάζομαι ως κοινωνιολόγος οι δυνατότητες επαφής με το αντικείμενο των σπουδών και την ειδικότητα μου είναι περιορισμένα. Επειδή λοιπόν αγαπώ πολύ αυτό που σπούδασα, ήταν όνειρο ζωής να γίνω κοινωνιολόγος ήθελα να μην περιοριστώ στα πλαίσια της εργασίας μου αλλά να έχω εκείνη την καθημερινή τριβή των όσων έμαθα. Γνώση που δε μοιράζεται αποτελεί στείρα γνώση και εγώ ήθελα να μοιραστώ τα όσα γνώριζα με όλους τους συνανθρώπους μου μέσα από ένα δίαυλο επικοινωνίας που υπήρξε η αρθρογραφία. Η αρθρογραφία αυτή αφορούσε κοινωνικά άρθρα και κάποιες φορές ίσως και αιχμηρά.
Από που αντλείτε την έμπνευση για τα άρθρα σας;
Από οπουδήποτε… Κυρίως από την καθημερινότητα, από ιστορίες ή παράπονα ανθρώπων που συναναστρέφομαι ακόμα και η ίδια η εργασία μου στο βοήθεια στο σπίτι στάθηκε η αφορμή η έμπνευση μου να τρέχει με ιλλιγγειώδεις ρυθμούς και να μη στερεύει ποτέ! Πολλές φορές ακόμα και μια εικόνα που θα δω ή ένα τραγούδι που θα ακούσω μπορεί να ενεργοποιήσει και να γεμίσει τα αυλάκια της σκέψης με ιδέες!
Γνωρίζουμε ότι έχετε αρθρογραφήσει σε πολλά sites και εφημερίδες, μάλιστα σε πολλά από αυτά είσαστε σταθερή αρθρογράφος. Το γεγονός αυτό σας ικανοποιεί ότι πετύχατε κάποιον στόχο που είχατε θέσει;
Δεν ξεκίνησα με στόχο να γίνω γνωστή αρθρογράφος, απλά έκανα κάτι που πήγαζε από τα βάθη της ψυχής μου. Βέβαια όταν έβλεπα την ανταπόκριση του κόσμου τότε ένιωθα ότι είχα χρέος να γράψω και κάτι άλλο ξανά και ξανά. Είχα δημιουργήσει χωρίς να το καταλάβω άμεσα ένα αναγνωστικό κοινό που περίμενε από μένα πνευματική τροφή και για μένα ήταν τεράστια η χαρά να μοιράζομαι τις γνώσεις μου.
Πολλά άρθρα σας είχαν συμβουλευτικό ή ενθαρρυντικό χαρακτήρα. Πιστεύετε ότι και η συμβουλευτική αρθρογραφία αποτελεί προσφορά;
Φυσικά και μπορεί κάποιος μέσω των άρθρων να παραινέσει προς ορισμένη κατεύθυνση όπου ξεκαθαρίζονται τα κοινωνικά προβλήματα και δίνονται πιθανές λύσεις ή διέξοδοι σε πολλά κοινωνικά δεινά που πλήττουν βάναυσα το σύγχρονο τρόπο διαβίωσης. Συνεπώς η αρθρογραφία αποτελεί κοινωνική προσφορά. Μέσω των γραφόμενων μου έχω αναλύσει πολλά κοινωνικά φαινόμενα όπως την ανεργία, την παιδική φτώχεια, την οικονομική κρίση, τις αυτοκτονίες, τη σύγκρουση των σχέσεων ζητήματα που αφορούν την πλειονότητα δίνοντας κάποιες ιδέες για ένα καλύτερο αύριο.
Υπάρχει κάτι σημαντικό που θυμόσαστε όσον αφορά την εκδήλωση θαυμασμού κάποιου αναγνώστη μέσα από την πορεία στη συγγραφική δραστηριότητα σας που ξεκίνησε ενεργά από το 2005, δηλαδή περίπου στο διάστημα δεκαετίας.
Αρκετά συμβάντα υπάρχουν. Και τολμώ να πω ότι η αγάπη του κόσμου για όσα έχω γράψει ήταν εκείνη που με κρατούσε δέσμια στο μαγικό κόσμο της συγγραφής. Αλλά εκείνο το περιστατικό που θυμάμαι πολύ καθαρά ήταν πριν τρία χρόνια όταν δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από ένα αναγνώστη που έμενε σε νησί. Βρισκόταν απελπισμένος στο νοσοκομείο έχοντας παράλληλα με προβλήματα υγείας και οικογενειακής φύσεως προβλήματα. Μου τηλεφώνησε λοιπόν γιατί ενώ πιεσμένος όπως ήταν και σε κατάσταση απόγνωσης διαβάζοντας ένα άρθρο μου σε site με τίτλο: Κυνηγώντας τη ζωή , χάνουμε τη στιγμή άλλαξε γνώμη και γλίτωσε από βέβαιη αυτοκτονία. Ακόμα και εγώ η ίδια απόρησα τότε. Πόσο δυνατός μπορεί να είναι ένας λόγος για να μιλήσει κατευθείαν στις καρδιές των ατόμων και να τους αλλάξει ακόμα και γνώμη; Είναι δυνατόν; Και όμως είναι! Κάποιες φορές τα λόγια κάποιου, έστω και αγνώστου, έστω και μέσω διαδικτύου είναι τόσο ισχυρά και δυνατά που σπάνε τα συρματοπλέγματα της βασανισμένης τους ψυχής. Συγκεκριμένα αναφέρω ποια ήταν τα λόγια του άρθρου που επιβεβαίωναν την αξία της ζωής! Λόγια απλά αλλά ήταν εκείνα τα κατάλληλα λόγια που διαβάστηκαν την ανάλογη στιγμή.

Και μετά από όλα αυτά κάνατε μια στροφή προς τα παραμύθια. Πώς προέκυψε αυτό;

Πάντα έγραφα παιδικά τραγούδια , στίχους κ.λπ. Μου αρέσει να αποτυπώνω τις σκέψεις μου γραπτώς. Επίσης νιώθω μια ιδιαίτερη συμπάθεια για τα παιδιά που τα θεωρώ ως ένα εύθραυστο κομμάτι της κοινωνίας μας. Τα παιδιά έρχονται σε μια διαδραστική επαφή ή και σύγκρουση με την κοινωνία από όπου προκύπτει η προσωπικότητα τους. Η παιδική ηλικία λοιπόν αποτελεί από μόνη της ένα πεδίο έρευνας για τους κοινωνικούς επιστήμονες. Αλλά η ιδέα για το πρώτο βιβλίο – παραμύθι την απόχη της Ανδριάνας ξεπήδησε τυχαία. Ήταν ένα μεσημέρι που προσπαθούσα να ταΐσω τη μικρούλα μου ανεψιά η οποία αρνιόταν πεισματικά να φάει. Σκέφτηκα τότε να της πω ένα παραμύθι και ξεκίνησα με κάποια στοιχεία δικά της. Ήταν κάποτε ένα μικρό κορίτσι ανήσυχο και ανυπάκουο που δεν έτρωγε το φαγητό της. Η μικρή δελεάστηκε και άρχισε να τρώει, αλλά εγώ έπρεπε να συνεχίζω. Έτσι λοιπόν τόσο απλά έφτιαξα το δικό μου παραμύθι. Η αδερφή μου ακούγοντας το με ρώτησε που το διάβασα και είπε τι ωραίο που ήταν! Τότε αποφάσισα να το γράψω σε κόλλες χαρτιού και να το κρατήσω. Και η ίδια η μικρή μου ανεψιά εξέφρασε την επιθυμία ότι ήθελε να το δει σε βιβλίο με εικόνες! Έτσι ξεκίνησαν όλα! Τόσο απλά μπήκα στον μαγικό κόσμο των παραμυθιών και το ένα έφερε το άλλο.
Νιώθετε ότι ξεφύγατε πολύ από το στυλ γραψίματος που είχατε;
Όχι δε νιώθω κάτι τέτοιο γιατί στη συγγραφή του παραμυθιού συμπεριλαμβάνω πολλά κοινωνικά μηνύματα όπως το να υπακούουν και να σέβονται τα παιδιά τους γονείς, να μην εμπιστεύονται τους ξένους ανθρώπους, να μην απομακρύνονται από το σπίτι δίχως την έγκριση των γονιών, να εκτιμάνε τα όποια αγαθά έχουν είτε πρόκειται για φαγητό , είτε για παιχνίδια αλλά και τα άυλα αγαθά όπως η στοργή και η προσοχή και αγάπη των γονιών προς σε αυτά. Γενικότερα η συμπεριφορά των παιδιών οφείλει και πρέπει να είναι αρμονική και να συμβαδίζει με τους κανόνες της οικογένειας. Εξάλλου θα σας πω και κάτι άλλο ότι και στο παρελθόν τα περισσότερα άρθρα μου αφορούσαν παιδιά όπως για παράδειγμα τα παρακάτω: Παιδική μοναξιά, η πρώτη μέρα στο σχολείο, επιθετικότητα παιδιών, καλοκαίρι τάμπλετ και παιδιά και πολλά άλλα.
Πείτε μας την περίληψη του βιβλίου η απόχη της Ανδριάνας
Η Ανδριάνα ένα μικρό ανήσυχο και ανυπάκουο κορίτσι ταλαιπωρεί τους γονείς της με τα καμώματά της. Παρόλα αυτά οι γονείς την αγαπούν υπερβολικά. Η δε μητέρα της σκέφτεται τι δώρο να της κάνει με αφορμή τα γενέθλια της. Τη ρωτάει λοιπόν τι ακριβώς θέλει. Εκείνη αρνείται να δεχτεί οτιδήποτε και στενοχωρεί για ακόμη μια φορά την καλή της μητέρα. Η συμπεριφορά της Ανδριάνας είναι απαράδεκτη και οι γονείς δεν ξέρουν πλέον πώς να το χειριστούν. Οι φωνές της, οι σκανδαλιές της και οι απαιτήσεις της πολλές. Ναι πρόκειται για ένα κακομαθημένο παιδί από εκείνα που εκμεταλλεύονται την αδυναμία των γονιών. Στις μέρες μας ένα ακόμα αγκάθι για την κοινωνία αποτελεί η επιθετικότητα και η ανάρμοστη συμπεριφορά των παιδιών που ίσως μια από τις ρίζες της είναι αυτή η πέραν του δέοντος στοργή και υπερπροστασία που δείχνουν οι γονείς προς τα βλαστάρια τους και επωάζει τέτοιου είδους καταστάσεις. Τι θα αλλάξει όμως στην πορεία; Θα πάρει η Ανδριάνα κάποιο δώρο και πώς θα εξελιχθεί αυτή η σημαντική μέρα; Αυτά είναι τα ερωτήματα που απαντηθούν όταν διαβάσετε το βιβλίο μου. . Πρόκειται για ένα ευχάριστο- διδακτικό παραμύθι που θα η ανάγνωση του θα κάνει τους μικρούς μας φίλους να σκέφτονται λίγο πιο ώριμα και τους μεγάλους να νιώσουν για λίγο έστω παιδιά εφόσον θα περιπλανηθούν μαζί με τη μικρή Ανδριάνα στα σοκάκια ενός καταπράσινου δάσους και θα ζήσουν μαζί της όλες τις περιπέτειες της.

Το βιβλίο σας κυκλοφόρησε αρχές του Νοέμβρη. Από εδώ και πέρα ποια είναι τα σχέδια σας για το μέλλον σκέφτεστε να έχετε συνέχεια;
Έχω ήδη έτοιμα άλλα δύο παραμύθια, επίσης διδακτικά που αφορούν κοινωνικά θέματα. Αλλά συγχρόνως έχω συγγράψει και ένα κοινωνικοψυχολογικό μυθιστόρημα συνυφασμένο με στίχους δικούς μου. Επίσης έχω πληθώρα στίχων και τραγουδιών στο συρτάρι μου που έχω γράψει όλα αυτά τα χρόνια. Επιθυμία είναι όλα αυτά να ακολουθήσουν το δρόμο που χάραξε η μικρή Ανδριάνα , δηλαδή το δρόμο της ενσάρκωσης τους σε ένα βιβλίο. Όμως όλα αυτά θέλουν υπομονή και χρόνο. Πάντως είμαι αισιόδοξη διότι η Ανδριάνα μπήκε δυναμικά στο χώρο των εκδόσεων και σίγουρα θα τραβήξει και τα αδέρφια της σε εισαγωγικά δηλ. τα άλλα βιβλία μου.
Τελικά κυρία Χαρμπέα γράφετε μόνο για εσάς, διότι σας αρέσει πολύ ή για τους άλλους; Τι αποτελεί για εσάς η συγγραφή;
Γράφω για όλους μας! Και εγώ μια από τους άλλους είμαι. Η συγγραφή αποτελεί για μένα ένα κέντημα λέξεων! Συγγραφή είναι για μένα σχεδόν όλη μου η ζωή και το γνωρίζουν όσοι με ξέρουν καλά

Θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε για την τόσο περιεκτική συνέντευξη και το ξετύλιγμα της ψυχής σας και αν μπορείτε παραθέστε ένα σύντομο άρθρο αγαπημένο σας ως κατακλείδα.
Εγώ σας ευχαριστώ από καρδιάς που μου δώσατε την ευκαιρία να ξετυλίξω δημόσια το νήμα της συγγραφικής μου πορείας.