Tο 12ο Συμπόσιο Τρικαλινών Σπουδών διοργανώνει ο Φ.Ι.ΛΟ.Σ. Τρικάλων – 32 επιστημονικές ανακοινώσεις
Αρχίζει στα Τρίκαλα (αίθουσα Δίδυμου Οθωμανικού λουτρού Μουσείου Τσιτσάνη) την Παρασκευή 4 και θα τελειώσει την Κυριακή 6 Νοεμβρίου 2022 το τριήμερο 12ο ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΤΡΙΚΑΛΙΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ, το οποίο, όπως και τα έντεκα (11) προηγούμενα (από το 1987 κ.ε.), διοργανώνει ο Φιλολογικός, Ιστορικός, Λογοτεχνικός Σύνδεσμος (Φ.Ι.ΛΟ.Σ.) Τρικάλων. Το 12ο Συμπόσιο διοργανώνεται σε συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας / Περιφ. Ενότητα Τρικάλων, τον Δήμο Τρικκαίων, τον Δήμο Μετεώρων, τον Δήμο Πύλης και το Επιμελητήριο Τρικάλων.
Τα επιστημονικά συμπόσια, που διοργανώνει ο Φ.Ι.ΛΟ.Σ., και η έκδοση ανελλιπώς των Πρακτικών τους, συμβάλλουν στην επιστημονική έρευνα και μελέτη της περιοχής Τρικάλων, η οποία παρουσιάζει πολύπλευρο ενδιαφέρον.
Στο εν λόγω Συμπόσιο θα γίνουν 32 επιστημονικές ανακοινώσεις σχετικές με την φιλολογία, ιστορία, αρχαιολογία, λαογραφία και αρχιτεκτονική της περιοχής Τρικάλων από καθηγητές πανεπιστημίου, ιστορικούς, αρχαιολόγους, ερευνητές, λαογράφους, φιλολόγους, αρχιτέκτονες κ.ά. από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 4 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2022
ΑΠΟΓΕΥΜΑ
17.15-17.30 ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΕΩΣ ΤΟΥ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ
– Σύντομη ομιλία του προέδρου της Οργ. Επιτροπής καθ. κ. ΝΙΚ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
– Χαιρετισμοί
1η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Θέμα: Αρχαιολογία
Πρόεδρος: Νικόλαος Παπαϊωάννου, πρύτανης ΑΠΘ
17.30-17.45 Ολιγόλεπτο αφιέρωμα στα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
17.45-18.00 ΚΡΥΣΤΑΛΛΙΑ ΜΑΝΤΖΑΝΑ, αρχαιολόγος, διευθύντρια ΕΦΑ Τρικάλων, ΜSc, υποψήφια διδάκτωρ Παν/μίου Ιωαννίνων.
«Το παλαιό καθολικό της Ι.Μ. Αγ. Στεφάνου Μετεώρων. Νεότερα στοιχεία μετά τη συντήρηση».
18.00-18.15 ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΗΣ, μουσειολόγος, συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης ΤΕ, ΜΑ.
«Το νέο μουσείο της Ι.Μ. Βαρλαάμ, στοιχεία της μουσειολογικής και μουσειογραφικής μελέτης».
18.15-18.30 ΕΛΕΝΗ ΜΠΑΛΑΜΩΤΗ, αρχαιολόγος, ΜSc.
«Η παράσταση ΕΠΙ ΣΟΙ ΧΑΙΡΕΙ, ένα μοναστηριακό εικονογραφικό θέμα στον μονόχωρο ναό Αγίας Παρασκευής Ανθούσας Καλαμπάκας».
18.30-18.45 ΔΗΜΗΤΡΑ ΒΛΑΧΑΒΑ, αρχιτέκτων μηχανικός, ΜSc.
«Ο ναός των Αγίων Αναργύρων στο Βαρούσι Τρικάλων».
Διάλειμμα 15΄
19.00-19.15 ΑΝΝΑ ΣΕΜΕΡΤΖΙΔΟΥ – ΕΛΕΝΗ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ, συντηρήτριες
έργων τέχνης και αρχαιοτήτων ΕΦΑ Τρικάλων.
«Ο χαλκός στο αρχαίο νόμισμα. Προβλήματα διάβρωσης και η αντιμετώπισή
τους. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις από ανασκαφικές θέσεις και έργα στην
ευρύτερη περιοχή του Νομού Τρικάλων».
19.15-19.30 ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΝΤΑΦΗ, αρχαιολόγος, δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας.
«Ένα βυζαντινό θωράκιο στον μεταβυζαντινό ναό της Αγίας Παρασκευής
στο Φλαμούλι Δ. Τρικκαίων».
19.30-19.45 ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ΓΚΕΚΑΣ, συντηρητής έργων τέχνης, ΜSc.
«Η συντήρηση ενός άγνωστου συνόλου τριών δεσποτικών εικόνων του 18ου
αι. από τον ιερό ναό Αγίου Χαραλάμπους Ριζαριού».
19.45-20.00 ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΣ, δρ Βυζαντινής Αρχαιολογίας, διευθυντής ΕΦΑ
Θεσπρωτίας.
«Ο κύκλος των ομαδικών και ατομικών τιμωριών σε παραστάσεις Δευτέρας Παρουσίας στη Δυτική Θεσσαλία κατά τον 16ο και 17ο αι.».
20.00-20.15 ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΠΑΠΑΜΙΧΑΗΛ, εκπ/κός, πρόεδρος Ένωσης Καραγκούνη- δων Ν. Τρικάλων.
«Οι θρησκευτικές πανηγύρεις στην αντίληψη των κατοίκων της Φανερωμένης Τρικάλων. Εξέλιξη μέσα στον χρόνο».
20.15-20.30 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ 5 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2022
ΠΡΩΙ
2η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Θέμα: Ιστορία
Πρόεδρος: Αγγελική Δεληκάρη, αναπλ. καθηγήτρια
Ιστορίας – Αρχαιολογίας ΑΠΘ
10.30-10.45 ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΟΛΚΑ, φιλόλογος, μεταπτυχιακή φοιτήτρια Βυζαντινής Ιστορίας Παν/μίου Ιωαννίνων.
«Η κτηματική περιουσία της μονής της Πόρτα Παναγιάς (13ος – 14ος αι.)».
10.45-11.00 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ, αρχαιολόγος, δρ Χωροταξίας – Πολεοδομίας.
«Η ακίνητη περιουσία των εκκλησιών Τρίκκης και Σταγών κατά τον 18ο και 19ο αι. σύμφωνα με τις καταγραφές στον Κώδικα Τρίκκης (ΕΒΕ, αρ. 1471)».
11.00-11.15 ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ ΒΑΜΒΑΚΙΔΟΥ, καθηγήτρια Νεότερης Ελλ. Ιστορίας ΑΠΘ.
«Η συμβολή των Τρικαλινών στο 1821, από τις τοπικότητες στην εθνικότητα».
11.15-11.30 ΕΛΕΝΗ ΚΕΚΡΟΠΟΥΛΟΥ, συγγραφέας, εκδότρια.
«Τα Τρίκαλα στη μετάβασή τους από το οθωμανικό παρελθόν στον εικοστό αιώνα».
Διάλειμμα 15΄
11.45-12.00 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, γεωπόνος-εκπαιδευτικός, ερευνητής.
«Ανέκδοτα έγγραφα, νεότευκτοι χάρτες και σπάνιες φωτογραφίες από την γερμανική εκκαθαριστική επιχείρηση ‘ΠΑΝΘΗΡΑΣ’ στην περιοχή της Πίνδου».
12.00-12.15 ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΝΗΜΑΣ, φιλόλογος, δρ Ιστορίας Εκπαιδεύσεως ΕΚΠΑ.
«Η οθωμανική απογραφή του 1454/55 σε έντεκα οικισμούς στα ανατολικά του Κόζιακα: πληθυσμός, παραγωγή, φόροι, ονόματα κατοίκων».
12.15-12.30 ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΖΑΣ, φιλόλογος, δρ ΔΠΘ.
«Ο νομός Τρικάλων κατά τα πρώτα χρόνια της προσάρτησης της Θεσσαλίας στο Ελληνικό κράτος».
12.30-12.45 ΜΑΡΙΑ-ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΕΛΕΤΗ, ιστορικός, ΜΑ, υποψ. διδάκτωρ.
«Ο θάνατος του Άρη Βελουχιώτη: συμβολισμοί σε μια αδυσώπητη εποχή».
12.45-13.00 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΣΑΒΒΑΤΟ 5 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2022
ΑΠΟΓΕΥΜΑ
3η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Θέμα: Ιστορία, Αρχαιολογία
Πρόεδρος: Θεόδωρος Νημάς, δρ Ιστορίας
17.00-18.00 Ξενάγηση στο Κουρσούμ Τζαμί και στο Οθωμανικό Λουτρό.
18.00-18.15 ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΔΕΛΗΚΑΡΗ, αναπλ. καθηγ. Ιστορίας-Αρχαιολογίας ΑΠΘ.
«Σλαβικές επιδράσεις στην περιοχή των Τρικάλων. Η περίπτωση των τοπωνυμίων».
18.15-18.30 ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΑΚΑΡΙΚΟΣ, δικηγόρος, ιστορικός, ΜSc.
«Οι Διαθήκες στην περιοχή Τρικάλων την περίοδο 1697-1758, σύμφωνα με τον Α΄ Κώδικα Τρίκκης».
18.30-18.45 ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΑΓΓΕΛΑΚΗΣ, ταξίαρχος ε.α.
«Η παρουσία του Ελληνικού Στρατού στην ευρύτερη περιοχή Τρικάλων στα τέλη του 19ου αι. μέσα από τις τοπικές εφημερίδες».
18.45-19.00 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ, φιλόλογος, ΜSc.
«Ραφαήλ Φελούς: Ο τελευταίος Ραββίνος των Τρικάλων».
Διάλειμμα 15΄
19.15-19.30 ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΤΑΜΟΣ, εκπαιδευτικός, δρ Ιστορικής Εκπαίδευσης ΕΚΠΑ.
«Ιστορική εκπαίδευση μέσω της ελληνικής μουσικής: Η ‘Μικρά Ασία’ του τρικαλινού συνθέτη Απ. Καλδάρα και του στιχουργού Πυθαγόρα σε μια διδακτική προσέγγιση, 100 χρόνια από το 1922».
19.30-19.45 ANDREA ΒABUIN, λέκτορας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
«Η εικόνα της Ψηλάφησης του Θωμά της Μονής Μεταμορφώσεως: μια νέα προσέγγιση»
19.45-20.00 ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΗΤΡΟΝΑΤΣΙΟΣ, τεχνικός συντήρησης έργων τέχνης και αρχαιοτήτων (Δ.Ι.Ε.Κ.Β.).
«Παρουσίαση των επεμβάσεων συντήρησης στο καθολικό των Αγίων Πάντων της Ι.Μ. Βαρλαάμ, Φράγκος Κατελάνος 1547-1548».
20.00-20.15 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ, συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης ΤΕ (Α.ΤΕΙ).
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΗΤΡΟΝΑΤΣΙΟΣ, συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης ΠΕ (ΠΑ.Δ.Α.).
«Παρουσίαση των εργασιών συντήρησης του τοιχογραφικού διακόσμου της λιτής του καθολικού των Αγίων Πάντων της Ι.Μ. Βαρλαάμ, Γεώργιος και Φράγκος Κονταρής 1566».
20.15-20.30 ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΓΚΟΥΤΖΟΣ, εικαστικός, υποψ. διδάκτωρ.
«Παρουσίαση των επεμβάσεων συντήρησης στο καθολικό των Αγίων Πάντων της Ι.Μ. Βαρλαάμ, Φράγκος Κατελάνος 1547-1548, Γεώργιος και Φράγκος Κονταρής 1566. Ανάλυση – τεκμηρίωση των αισθητικών αποκαταστάσεων στο ομώνυμο έργο».
20.30-20.45 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΚΥΡΙΑΚΗ 6 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2022
ΠΡΩΙ
4η ΣΥΝΕΔΡΙΑ
Θέμα: Διάφορα
Πρόεδρος: Ιφιγένεια Βαμβακίδου, καθηγήτρια Ιστορίας ΑΠΘ
10.30-10.45 ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΝΤΕΛΛΗΣ, φιλόλογος, δρ Κινηματογραφικών Σπουδών.
«Οι ταινίες του Δημ. Κουτσιαμπασάκου: από την ύπαιθρο στην πόλη και από εκεί στην ύπαιθρο».
10.45-11.00 ΣΤΕΡΓΙΑΝΉ ΖΗΣΗ, φιλόλογος, ΜSc.
«Πάνω στο ‘Χαμένο ποίημα’ του Ηλία Κεφάλα: μία ενδοσκόπηση στα κείμενα του ποιητή για την ποίηση».
11.00-11.15 ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ-ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΦΕΪΚΟΣ, γεωλόγος, δρ Παν/μίου Τύμπιγκεν.
«Μεγάλα τεχνικά έργα υποδομών και ανθρωποκοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Η εμπειρία από το έργο εκτροπής Αχελώου ποταμού».
11.15-11.30 ΓΕΩΡΓΙΑ ΒΑΜΒΑΚΑ, τεχνολόγος ακτινολόγος, ΜSc.
«Επαγγελματική εξουθένωση κατά την πανδημία. Η περίπτωση του Γεν. Νοσοκομείου Τρικάλων».
11.30-11.45 ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΩΥΣΙΑΔΗΣ, τοπογ. μηχανικός ΤΕ, δρ Παν. Θεσσαλίας.
«Το κτίριο Πελέκη: ιστορία και αρχιτεκτονική».
11.45-12.00 ΟΥΡΑΝΙΑ ΜΠΑΛΟΓΙΑΝΝΗ, αρχαιολόγος, ΜSc.
«Τουριστική ανάπτυξη και επικοινωνιακή πολιτική μέσω μνημειακών- πολιτιστικών διαδρομών στην Π.Ε. Τρικάλων».
12.00-12.15 ΣΥΖΗΤΗΣΗ
12.15-12.30 Ανασκόπηση – συμπεράσματα του 12ου Συμποσίου Τρικαλινών Σπουδών
από τον Πρόεδρο της Οργανωτικής επιτροπής.
ΤΕΛΟΣ ΣΥΜΠΟΣΙΟΥ