Πώς επηρεάζει το γλαύκωμα την εγκυμοσύνη και το θηλασμό;
Αν και το γλαύκωμα προτιμά τις μεγαλύτερες (μετεμμηνοπαυσιακές) ηλικίες, δεν είναι σπάνιο ο οφθαλμίατρος να κληθεί να αντιμετωπίσει το γλαύκωμα σε μια νεότερη, και μάλιστα έγκυο, γυναίκα.
Χειρουργός οφθαλμίατρος
Ασκληπιού 14 ,
Tρίκαλα, 2431023006
Η ιδιαιτερότητα στην περίπτωση αυτή έγκειται στο ότι τα φάρμακα για το γλαύκωμα δεν έχουν μελετηθεί στην εγκυμοσύνη (για προφανείς ηθικούς λόγους). Έτσι, κανένας δεν γνωρίζει με απόλυτη βεβαιότητα αν οι αντιγλαυκωματικές σταγόνες έχουν τερατογόνο δράση στο ανθρώπινο έμβρυο και οι γνώσεις μας προέρχονται κυρίως από μελέτες σε πειραματόζωα.
Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, ισχύουν οι ακόλουθες συστάσεις σχετικά με την αντιμετώπιση του γλαυκώματος στην εγκυμοσύνη και στο θηλασμό:
Στην εγκυμοσύνη:
– Ιδανικά αντιμετωπίστε με οριστικό τρόπο το γλαύκωμα πριν τη σύλληψη σε μια γυναίκα που βρίσκεται σε αναπαραγωγική ηλικία και σχεδιάζει οικογένεια (πχ. με laser ή χειρουργείο).
– Αν και η ενδοφθάλμια πίεση τείνει να ελαττώνεται σε φυσιολογικές γυναίκες κατά την κύηση, περίπου το 1/3 των γλαυκωματικών εγκύων θα έχει αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση κατά την κύηση.
– Αποφύγετε τη χρήση αναλόγων προσταγλανδίνης κατά την εγκυμοσύνη, καθώς ενέχουν ένα (μικρό, πάντως) κίνδυνο να προκαλέσουν πρώιμο τοκετό.
– Αποφύγετε, αν είναι εφικτό, όλα τα αντιγλαυκωματικά φάρμακα στο πρώτο τρίμηνο της κύησης. Η εφαρμογή laser για το γλαύκωμα θεωρείται ασφαλής εναλλακτική μέθοδος θεραπείας.
– Αποφύγετε τη συστηματική χορήγηση αναστολέων καρβονικής ανυδράσης (ωστόσο, η συγκεκριμένη κατηγορία φαρμάκων θεωρείται γενικώς ασφαλής όταν χρηγείται σε μορφή σταγόνων).
– Στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο της κύησης επιτρέπεται η χρήση β-αναστολέων, α-αγωνιστών και παρασυμπαθομιμητικών, ωστόσο συνιστάται η διακοπή των δύο πρώτων κατηγοριών φαρμάκων λίγο πριν τον τοκετό, προκειμένου να αποφευχθούν επιπλοκές στο νεογέννητο (βραδυκαρδία, λήθαργος).
– Αν το γλαύκωμα χρειάζεται χειρουργική επέμβαση, αποφύγετε να χρησιμοποιήσετε μιτομυκίνη (ιδιαίτερα στο πρώτο τρίμηνο της κύησης). Επίσης, κατά την επέμβαση η έγκυος θα πρέπει να ξαπλώνει στο χειρουργικό κρεβάτι σε πλάγια θεση, προκειμένου να αποφευχθεί πίεση της μήτρας στα μεγάλα αγγεία της κοιλιάς. Εναλλακτικά, μπορείτε να κάνετε θεραπεία με laser (ALT/SLT), καθώς θεωρείται ασφαλές.
Στο θηλασμό:
– Οι β-αναστολείς και οι α-αγωνιστές εκκρίνονται στο γάλα και μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες στο νεογνό (βραδυκαρδία οι πρώτοι, λήθαργο οι δεύτεροι), γι’ αυτό θα πρέπει να αποφεύγονται.
– Ιδανικά θα πρέπει να αποφεύγεται επίσης η συστηματική χορήγηση αναστολέων καρβονικής ανυδράσης.
– Τα πιο ασφαλή φάρμακα κατά την περίοδο του θηλασμού θεωρούνται τα ανάλογα προσταγλανδίνης, τα παρασυμπαθομιμητικά και οι τοπικοί αναστολείς καρβονικής ανυδράσης.