Οι καλές διατροφικές συνήθειες δεν αφορούν πλέον μόνο την διατήρηση του βάρους μας, αλλά πρωτίστως την υγεία μας και την καλή μας φυσική κατάσταση. Από την άλλη όμως, η καθημερινότητα με τους τρελούς ρυθμούς της, έχουν βάλει σε περιπέτειες το καθημερινό μας τραπέζι. Αποτέλεσμα, να συναντούμε σοβαρά προβλήματα τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά. Η διαιτολόγος-διατροφολόγος Ανδριάνα Ρόζμους μέσα από μια συνέντευξη εφ’όλης της ύλης, απαντά σε όλα τα ερωτήματά μας γύρω από το ζήτημα.
Ποια είναι τα κυριότερα «προβλήματα» στη διατροφή μας σήμερα; Τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες;
Σήμερα, οι έντονοι ρυθμοί ζωής και η έλλειψη ελεύθερου χρόνου έχουν οδηγήσει στην επιλογή πολλών τυποποιημένων σνακ και στο έτοιμο φαγητό.
Ταυτόχρονα, οι άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί από το μεσογειακό μοντέλο διατροφής και έχουν επηρεαστεί από το δυτικό τρόπο ζωής, με αποτέλεσμα να παρατηρείται χαμηλή κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και οσπρίων, και υψηλότερη κατανάλωση κρέατος.
Ακόμη, η οικογένεια όλο και πιο σπάνια βρίσκεται συγκεντρωμένη γύρω από το τραπέζι, ενώ αντίθετα όλο και περισσότερα γεύματα (κυρίως των παιδιών) καταναλώνονται μπροστά σε μία οθόνη (τηλεόραση, κομπιούτερ).
Έτσι, παρατηρείται σημαντική αύξηση της παχυσαρκίας, ενώ παράλληλα προβλήματα υγείας όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ, η υπέρταση, η υπερχοληστερολαιμία, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο καρκίνος παρουσιάζονται σε όλο και νεαρότερες ηλικίες.
[divider]
[divider]
Πότε πρέπει να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε ότι το παιδί μας χρειάζεται διατροφική ρύθμιση;
Οι καμπύλες ανάπτυξης είναι τα βασικά εργαλεία για την έγκαιρη διάγνωση της παιδικής παχυσαρκίας. Συνήθως χρησιμοποιείται η καμπύλη που δείχνει το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ= βάρος σώματος σε κιλά / ύψος2 σε εκατοστά) σε σχέση με την ηλικία. Όταν το παιδί βρίσκεται μεταξύ 90ης και 95ης εκατοστιαίας θέσης στην καμπύλη θεωρείται υπέρβαρο, ενώ αν βρίσκεται πάνω από την 95η εκατοστιαία θέση θεωρείται παχύσαρκο.
Πέρα από το επιπλέον βάρος που μπορεί να έχει να παιδί, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που πρέπει να μας ανησυχήσουν, όπως η κακή κατάσταση θρέψης (πχ έλλειψη σιδήρου, έλλειψη ασβεστίου), η αποφυγή πολλών τροφών ή και ολόκληρης ομάδας τροφίμων από τη διατροφή του παιδιού, η υπερβολική κατανάλωση τροφών πλούσιων σε λίπος και ζάχαρη – τυποποιημένων σνακ.
Σε καθεμία περίπτωση ο διατροφολόγος θα αξιολογήσει την κατάσταση και σε συνεργασία με το παιδί και τους γονείς θα βοηθήσει στην βελτίωση των διατροφικών συνηθειών όλης της οικογένειας. Στην περίπτωση που ένα παιδί είναι υπέρβαρο ή παχύσαρκο, στόχος του διατροφολόγου δεν είναι να συστήσει ένα αυστηρό και περιοριστικό πρόγραμμα διατροφής, αλλά να εκπαιδεύσει τα παιδιά και τους γονείς ώστε να κάνουν καλύτερες επιλογές τροφίμων. Μέσα από μια ισορροπημένη διατροφή που καλύπτει τις ανάγκες του παιδιού σε ενέργεια και θρεπτικά συστατικά απαραίτητα για την ομαλή του ανάπτυξη και τη διατήρηση της υγείας του, βασική επιδίωξη είναι η διατήρηση του βάρους ή η μείωση του ρυθμού αύξησής του, έτσι ώστε ψηλώνοντας το παιδί να αποκτήσει το επιθυμητό για το ύψος του σωματικό βάρος.
[divider]
[divider]
Ανά καιρούς βγαίνουν στην επιφάνεια διάφορες δίαιτες χωρίς σύσταση από εξειδικευμένο διατροφολόγο. Τι κινδύνους μπορεί να ενέχει αυτό για την υγεία;
Οι δίαιτες που δεν είναι σχεδιασμένες από εξειδικευμένο διατροφολόγο με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος, χαρακτηρίζονται από διατροφικές ελλείψεις σε βασικά θρεπτικά συστατικά, μονοφαγία και, συνήθως, ιδιαίτερα χαμηλή θερμιδική πρόσληψη. Το αποτέλεσμα της εφαρμογής αυτών των διαιτολογίων μπορεί να είναι η επιβράδυνση του μεταβολισμού, η αναιμία, η κατάπτωση του ανοσοποιητικού συστήματος, οι πεπτικές διαταραχές, η τριχόπτωση, η απώλεια μυικής μάζας, η δυσμηνόρροια, κα.
Ειδικά τα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας και τα άτομα που έχουν ιδιαίτερες θρεπτικές απαιτήσεις (εγκυμοσύνη, θηλασμός, άθληση), είναι πιθανό να θέσουν την υγεία τους σε ακόμη πιο σοβαρό κίνδυνο, γι΄ αυτό είναι απαραίτητο να είναι πάντα σε συνεννόηση με το γιατρό και το διαιτολόγο τους.
[divider]
[divider]
Υπάρχουν «μαγικές συνταγές» διατροφής για μια οικογένεια; Τι θα μας συμβουλεύατε;
Αναμφισβήτητα, δεν υπάρχουν ‘’μαγικές συνταγές’’ διατροφής για μια οικογένεια. Η βελτίωση των διατροφικών συνηθειών μιας οικογένειας απαιτεί συνολική προσπάθεια και συνεργασία όλων των μελών της με το διατροφολόγο.
Αυτό που θα σας συμβούλευα είναι εσείς οι γονείς να αποτελέσετε πρότυπο για τα παιδιά σας. Αν βλέπουν εσάς να κάνετε πιο σωστές επιλογές τροφίμων, τότε θα ακολουθήσουν σταδιακά και αυτά. Επιλέξτε ποικιλία τροφών, για να εξασφαλίσετε την πρόσληψη όλων των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών, μαγειρέψτε όσπρια και ψάρι με διαφορετικούς τρόπους αν τα παιδιά σας δεν τα προτιμούν (πχ ρεβιθοκεφτέδες, μπιφτέκι ψαριού), βάλτε φρούτα και λαχανικά σε ορατά σημεία μέσα στο ψυγείο, και ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να τα δοκιμάσουν, κάνοντας εσείς την αρχή.
Επίσης, αποφεύγετε να αγοράζετε τυποποιημένα σνακ πλούσια σε κορεσμένα λιπαρά και ζάχαρη, και ζητήστε και από τα άτομα του άμεσου περιβάλλοντός σας (γιαγιά, παππούς) να κάνουν το ίδιο. Ετοιμάστε απλά και υγιεινά σνακ μαζί με τα παιδιά σας. Φροντίστε να τρώτε τα γεύματά σας γύρω από το οικογενειακό τραπέζι μέσα σε μια ήρεμη και χαρούμενη ατμόσφαιρα, και μην χρησιμοποιείτε το φαγητό για επιβράβευση ή τιμωρία, γιατί αυτό διαταράσσει τη σχέση του παιδιού με το φαγητό. Τέλος, βάλτε την άσκηση στη ζωή σας. μειώστε τις ώρες που τα παιδιά σας παρακολουθούν τηλεόραση ή παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια και βοηθήστε τα να αυξήσουν τη φυσική τους δραστηριότητα (ενασχόληση με κάποιο άθλημα, παιχνίδι στο πάρκο με τους φίλους, βόλτα με το ποδήλατο).
Να θυμάστε ότι οι μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά μας είναι αυτές που θα μας οδηγήσουν τελικά στην βελτίωση του τρόπου διατροφής και ζωής.
